მთავარი »
მურა დათვი
ტაქსონომიური შენიშნვები ტაქსონომია ცუდად
არის შესწავლილი, სხვადასხვა ავტორებს მოჰყავთ სხვადასხვა რაოდენობის და
სხვადასხვა ქვესახეობები. მაგ. ორი ქვესახეობა U. a. Meridionalis და U.
A. syriacus. სხვა მონაცემებით არსებობს დაყოფა 5 ქვესახეობად U. S.
Syriacus U.a. meridionalis, U.a. lasistanikus, U.a. caucasica U. S.
Arctos. არაბული. 4 ქვესახეობად - ჯანაშვილი და 2 განსხვავებულ
ქვესახეობად U.a. caucasica, U.a. syriacus.ნუსხაში შეტანის მიზეზები მცირე ფრაგმენტირებული პოპულაციაა. შეესაბამება საფრთხის წინაშე მყოფ სახეობათა კატეგორიას.გავრცელება იგი
გვხვდება დიდ კავკასიონზე მთლიანად, მცირე კავკასიონის ზოგიერთ ნაწილში და
საქართველოს უკიდურეს სამხრეთ აღმოსავლეთ ტერიტორიაზე, აზერბაიჯანის
საზღვართან. დაფიქსირებულია ვაშლოვანის, ლაგოდეხის, ბაწარის, კინტრიშის,
ბორჯომის ნაკრძალებში, თუშეთში, მდინარეების არხოტის, დურუჯის და ლიახვის
ხეობებში, თრიალეთის ქედზე, ბორჯომის ხეობაში, გურია-აჭარის ქედზე,
დუშეთის რაიონში. ეკოლოგიური თავისებურებები ევრიტოპული
სახეობაა. ბინადრობს მრავალნაირ ეკოტოპში. გვხვდება აგრეთვე თითქმის ყველა
ვერტიკალურ სარტყელში, ვერტიკალურად ვრცელდება ზღვის დონიდან 4000
მეტრამდე. დათვის რიცხოვნობა საქართველოში არ აღემატება 700 სულს.
მძუნაობა ეწყება მაის-ივნისში, მაკეობის ხანგრძლივობა 7 თვეა. ბელების
მოსაგებად აუცილებლად ბუნაგში წვება. შობს ერთ, ორ , იშვიათად სამ ბელს.
ახალშობილი ბელი თვალაუხელელია და წონით 500 გრამს აღწევს. მხედველობის
საბოლოოდ ჩამოყალიბება ემთხვევა ბუნაგიდან გამოსვლის პერიოდს. ბელები
მიყვებიან დედას და ცდილობენ გაიმეორონ ყველა მისი მოძრაობა. მძუნაობის
პერიოდში ხშირია მამრების მიერ ბელების დახოცვის შემთხვევები, ამიტომ
ხვადების გამოჩენისას დედა ცდილობს პატარები იქაურობას გაარიდოს.
დათვი ნოემბრის დასაწყისში წვება დასაძინებლად და ბუნაგიდან მარტში
გამოდის. ამ ვადების ცვალებადობა დამოკიდებულია გარემო პირობებზე: თბილი
ზამთრისა და საკვების სიუხვის დროს დათვმა შეიძლება არც დაიძინოს.
მურა დათვი უპირატესად მცენარეული საკვებით იკვებება, მაგრამ მის რაციონში
ცხოველური წარმოშობის პროდუქტებიც შედის (ომნივორია). ცხოველური საკვები,
როგორც ენერგეტიკულად უფრო მდიდარი, გვიან შემოდგომასა და ადრე გაზაფხულზე
ესაჭიროება.
ძირითადი საფრთხეები 1. ბრაკონიერობა
2. საარსებო გარემოს შემცირება.
3. ადგილსამყოფელის დაზიანება ანტროპოგენული ზემოქმედების შედეგად.
|